Krachtplaatsen in Nederland en België
Het verdwenen klooster van Hooidonk
384 Geschreven in December 2020
Je vindt de lokatie van het verdwenen klooster van Hooidonk bij Hooidonk 8 (= de watermolen) te Nuenen
(Zie OpenStreetMap.org).
Het verdwenen klooster was op een kunstmatige verhoging gebouwd op een eilandje langs de
Dommel,
waar de Hooidonkse beek in de
Dommel uitmond.
Dit was het eerste klooster dat in Noord-Brabant gevestigd werd,
rond 1146 was dit een dubbelklooster (dus zowel mannen als vrouwen), doch vanaf 1242 is er sprake van alleen een nonnenklooster.
Volgens de legende zou het klooster een stukje hout van het kruis als relikwie hebben. Op 4 September 1244 kwam
Bonifatius van Lausanne de
stenen kapel inwijden. Hij legde het stukje hout in een glas water, waarop het zonk en er enkele dikke druppels bloed uit kwamen.
Velen dronken van dit water en genazen van hun kwalen, waarna het klooster een pelgrimsoord werd.
In 1646 werdt het klooster op bevel van de protestantse overheid opgeheven, waarna het klooster beetje bij beetje gesloopt
en als bouwmateriaal elders gebruikt werd. Van het klooster is alleen nog een keldergewelf over (zie foto hieronder).
De kelder behoorde tot een boerderij en werd onder meer gebruikt voor de opslag van aardappelen.
(Bronnen:
Nagtegaal Blz.12-15 en Blz.31-33,
v.Oudheusden Blz.59,
Brabantserfgoed.nl,
Erfgoedgeowiki.nl,
Heemkundekring-hlz.nl,
KerkenindePeel.nl,
Plaatsengids.nl,
ReliWiki.nl
en Wikipedia)
Watermolens
Bij het klooster stonden twee watermolens, die er heden nog steeds staan.
Men schat dat de watermolens tussen 850 en 1150 gebouwd moet zijn, heden dateren alleen de fundamenten nog uit die tijd.
De oude watermolens zijn een
rijksmonument uit 850
danwel een rijksmonument uit 1100.
Bij de Rijksmonumenten weten ze het blijkbaar ook niet.
Vanaf 1468 moest het klooster cijns betalen aan de hertog van Brabant
omdat ze niet konden aantonen hoe de molens in hun bezit waren gekomen.
Het kan zijn dat de watermolens er al
waren voordat het klooster hier gevestigd was, om graan te malen voor de nabijgelegen Frankische nederzetting,
hoewel de meeste bronnen er van uit gaan dat de watermolens en het klooster gelijktijdig gebouwd kunnen zijn.
Het klooster had de twee watermolens in 1300 zeker in haar bezit; een haan met beide watermolens waren opgenomen in het wapen van het klooster
(zie afbeelding).
De watermolens werden gedurende de Tachtigjarige Oorlog
door een brand verwoest en zijn daarna weer opgebouwd.
Na de Tachtigjare Oorlog werden het klooster en de molens in 1646 door de Staten
Generaal in beslag genomen. Het klooster werdt geleidelijk aan gesloopt voor bouwmateriaal elders, de molens kregen een nieuwe eigenaar,
waarover je verder kan lezen in de bronnen hieronder genoemd.
(Bronnen:
Bulthuis v.Tuyl Blz.63-65,
BHIC.nl,
Molendatabase.nl,
Waterradmolens.nl,
YouTube video
en Wikipedia)
Kapelletje
In 1148 werd het houten kapelletje ingewijd door de bisschop van Osnabrück;
Philips van Katzenellenbogen.
De houten kloosterkapel werd later vervangen door een stenen kapel die in 1244 ingewijd werd door
Bonifatius van Lausanne.
De oorspronkelijke kloosterkapel uit 1244 brandde in 1564 geheel af.
In 1953 heeft men op het kloosterterrein een nieuw kapelletje gebouwd en werd tevens het omliggende parkje aangelegd met
stenen voorstellingen rond de kruisiging. Men heeft de fundamenten van de oorspronkelijke oude kapel tot boven de grond
opgetrokken. De nieuwe kapel is kleiner en staat op een deel van de oude kapel. Rondom de kapel zijn de oude fundamenten
in de bestrating zichtbaar.
(Bronnen:
Nagtegaal Blz.12-15,
Bid24uur.wordpress.com,
Erfgoedgeowiki.nl,
Meertens Inst.,
ReliWiki.nl
en Wikipedia)
Krachtplaats
Maandag 30 November 2020 ben ik met Celinda, een goede vriendin, naar het kapelletje van Hooidonk geweest.
De naam Hooidonk komt van "Ho"; hoog, en "donk"; dus een zanderig hoogte in
moerassig gebied (Zie Etymologiebank.nl).
Mogelijk lag op deze kunstmatige hoogte aan de Dommel van oudsher een heidense heilige plaats.
Het kapelletje ligt in een groene, rustige omgeving. Wanneer je vanaf de weg keek dacht je een privé
gebied op te gaan. Mogelijk was het daardoor rustig. Op deze plaats kwamen alleen mensen die wisten dat dit hier was.
We hebben beiden met de wichelroede gelopen die op dezelfde plaats reageerde, een stukje voor de ingang van
het kapelletje. Ik ben nog een extra rondje rond het kapelletje gelopen doch kreeg nergens een reactie met
de wichelroede, alleen nogmaals een reactie even voor de ingang van het kapelletje.
In de bestrating herkenden we de contouren van het oude kapelletje van het verdwenen klooster.
Onze wichelroedes reageerden op de plaats waar het altaar ongeveer gestaan moet hebben.
Het krachtcentrum bevind zich dus op het pleintje voor de huidige kapel.
Je bent hier op een mooie groene plek omgeven door water; een eilandje waar alleen mensen komen
die deze fijne krachtplaats kennen. Zeker een bezoek waard.
