De Laurens in het midden

Uit de geschiedenis van de Grote Kerk van Rotterdam

Redactie: F.A. van Lieburg, J.C. Okkema en H. Schmitz

Het boek dat u nu in handen hebt is niet het eerste dat over de geschiedenis van de Grote of Sint-Laurenskerk geschreven is. We noemen alleen het werk van Jac. Bakker, nog tijdens de laatste oorlog met grote liefde voor de verwoeste kerk en in hoop op de wederopbouw geschreven, en de periodieke mededelingen over de restauratie die door de Gecommitteerden van de Hervormde Gemeente Rotterdam (Centrum) aan de donateurs ter beschikking werden gesteld en die een schat aan informatie bevatten. Daarnaast waren in tijdschriftartikelen een aantal deelaspecten van de kerk en haar geschiedenis behandeld.
Niettemin stond het voor de Werkgroep Historie Laurenskerk - opgericht in 1992 - vast dat we zouden moeten trachten een nieuwe publicatie uit te brengen. Ze had hiervoor verschillende redenen. Er was wel veel verschenen over de geschiedenis van het bouwwerk als zodanig, maar aspecten zoals de inrichting vóór en na de reformatie, de vroomheid en eredienst zoals die in de kerk werd beleefd, en de cultuur die in en rond de "Laurens" werd beoefend, waren meestal incidenteel of helemaal niet behandeld. Een artikelbundel zou de samenhang ervan en de plaats van het kerkgebouw binnen het geheel van de samenleving zichtbaar moeten maken.
Een reden van geheel andere aard was dat in het verleden soms te weinig kritisch te werk is gegaan bij het gebruik van oude overleveringen. De uitgevers van het zogenaamde Rotterdamse Kerkelijk Kroniekje bijvoorbeeld hebben de betrouwbaarheid hiervan niet in twijfel getrokken en het is dan ook niet verwonderlijk dat latere schrijvers gegevens daaruit als vaststaande feiten hebben gepresenteerd. Gebleken is echter dat het kroniekje een zeventiende-eeuws falsum is. In deze nieuwe bundel moest met zulke gegevens kritischer worden omgegaan.
Voor het vormen van een redactie werden drie historici spontaan bereid gevonden. Het is tot onze vreugde gelukt ook buiten de Werkgroep een aantal deskundigen op verscheidene gebieden voor een bijdrage te interesseren. De inhoudsopgave laat u hun naam en onderwerp zien.