Esdonk
De Geschiedenis van een kapelgehucht
Peter van den Elsen
Uitgave Heemkundekring "De Kommanderij Gemert", 1981
Vaak vragen bedevaartgangers, bezoekers en buurtbewoners zich af: "Hoe aawt is dî kapèlleke naw?"
of "Wôrum òffert men naw spejkers?"
Op deze vragen, naast vele anderen, wordt in dit boekje een antwoord gegeven. In twee hoofdstukken wordt nader
ingegaan op de geschiedenis en bezienswaardigheid van de kapel.
Zoals de titel al aangeeft vind men daarnaast een beschrijving van de nederzettingsgeschiedenis van het
gehucht Esdonk, beginnend in 1364. Esdonk heeft een rijke geschiedenis en is in de 19de eeuw één
van de belangrijkste gehuchten van Gemert.
Voor sommige hoofdstukken was eigenlijk nader onderzoek noodzakelijk geweest en wellicht dat er ook
een betere indeling denkbaar was, maar desalniettemin hoop ik dat het een lezenswaardig boekje is geworden.
In het laatste hoofdstuk laten we de bewoners zelf aan het woord, natuurlijk in het "Ezzings",
het Gemertse boerendialect met invloeden van Erp en vooral Boekel. Hiervoor werd gekozen omdat de verhalen
anders veel van hun charme zouden verliezen, ondanks het feit dat het voor sommige lezers extra moeilijkheden oplevert.
Achterin is de kadasterkaart van 1832 met toponiemen ingesloten. Het is raadzaam deze kaart tijdens het lezen
te raadplegen. Tot slot spreek ik de wens uit, dat dit boekje er mede toe zal bijdragen dat de kapel
spoedig gerestaureerd en verfraaid kan worden, zodat ze nog tot in lengte van dagen het Esdonkse landschap
kan blijven sieren.
Peter van den Elsen
Esdonk, juni 1981
(Bovenstaande tekst komt van het Voorwoord in het boek)